İçindekiler
Matematik denilince hepimizin aklına bir şeyler gelir. Peki Matematik Nedir? diye sorsak? Elbette ki hepimizin bu soruya verebileceği bir cevap vardır. Çoğunuzun kısaca matematik bilimdir, sanattır, sayılardır, hesaplamadır, problemlerdir, doğadır dediğini duyar gibiyim.
Bravo, hepiniz doğru cevap verdiniz. Aslında vereceğiniz herhangi bir cevap da doğru olacaktı. Nasıl yani? Matematik nedir sorusuna verilen her cevap nasıl doğru olabilir?
Gelin yazımızın devamını birlikte inceleyelim. Tüm bunların ne anlama geldiğini, matematiğin aslında ne demek olduğunu öğrenelim. Yazının tamamını okuduktan sonra aklınızda Matematik nedir ile ilgili soru işareti kalmayacak.
Matematik Kelimesinin Anlamı
Matematik kelimesinin kökeni Antik Yunanlara dayanıyor. Eski Yunancada bilirim anlamına gelen matesis kelimesi, matematik kelimesinin köküdür. Bilim, bilgi, öğrenme gibi anlamlara sahip mathema kelimesinden türemiştir. Öğrenmekten hoşlananlara ise mathematikos denilmiştir. Matematik kelimesinin dilimize geçişi Fransızca mathematique kelimesinden olmuştur.
#Matematik eski adı ile Osmanlı Türkçesinde riyaziye olarak geçerdi.
Daha çok bulmacalarda eski dilde matematik olarak karşımıza çıkan riyaziye, Kim Milyoner Olmak İster programında da soruldu. Soruya yanlış cevap veren yarışmacı belki de bu soruyla büyük ikramiyeyi kaçırdı.
Kim Milyoner Olmak İster programındaki eski dilde matematik sorusuna bu bağlantıya tıklayarak ulaşabilirsiniz.
Tanımlar
Matematikçiler, karşılaştıkları problemleri çözmek için matematiksel sistemlere başvururlar. Zaman ilerledikçe ortaya yeni problemler çıkar. Bu problemlere bağlı olarak matematiğin başka yönleri ve yeni özellikleri ortaya çıkar. Matematik için geçmişte “tanım” olarak söylenen ifadeler zamanla geçerliliğini yitirebilir. Daha doğrusu, bu tanımlar gelişerek yeni ortama uygun biçimde şekillenmek zorunda kalır. Bu nedenle;
“Matematik nedir?” sorusuna bütün zamanlar için geçerli olacak tek anlamlı, onun bütün özelliklerini kapsayacak bir tanım vermek mümkün değildir.
# A. Robbins bir kitabında “Matematik Nedir?” sorusuna şu şekilde cevap vermiştir: “Bu şekilde bir soruya tek anlamlı, tek değerli cevap vermek mümkün değildir.”
Matematiğin tanımı çeşitli kaynaklara göre farklılık göstermektedir. Matematik tanımını birkaç kaynaktan sizler için derledik.
Vikipedi’ya Göre Matematik Nedir?
- Matematik, numaralar, felsefe, uzay ve fizik gibi konularla ilgilenir. Matematikçiler ve filozoflar arasında matematiğin kesin kapsamı ve tanımı konusunda görüş ayrılığı vardır.
Google’a Göre Matematik Nedir?
- Google’a, Matematik nedir diye arattığımızda Oxford Languages tarafından sağlanan Türkçe Sözlüğe göre karşımıza çıkan ilk sonuç şu şekildedir: Biçimlerin, sayıların ve niceliklerin yapılarını, özelliklerini, aralarındaki bağıntıları tümdengelimli akıl yürütme yoluyla inceleyen ve aritmetik, geometri, cebir gibi dallara ayrılan bilim.
TDK’ye Göre Matematik Nedir?
- Türk Dil Kurumu sözlüğüne matematik yazdığımızda karşımıza çıkan sonuç şu şekildedir: Aritmetik, cebir, geometri gibi sayı ve ölçü temeline dayanarak niceliklerin özelliklerini inceleyen bilimlerin ortak adı.
Türkiye’ye Göre Matematik Nedir?
- Matematik nedir sorusunun cevabı genelde “sayı ve şekil bilgisi“, “işlemler ve kurallar topluluğu“, “desenler ve düzenler bilimi” şeklindedir. Türkiye’de “sayı ve şekil bilgisi” ve “işlemler ve kurallar topluluğu” matematik eğitimine daha çok hakim olan düşüncelerdir.
“Desenler ve düzenler bilimi” Türkiye’de göz ardı edilmektedir. Matematik eğitimine katkısı diğerlerinden daha azdır.
Ünlü İsimlere Göre Matematik Nedir?
Matematikçiler, matematik ile ilgilenenler ve matematik hakkında bilgisi olan geçmişte yaşamış ünlü isimlerin matematik ile ilgili söylediği sözler, matematik nedir sorusuna çok güzel cevaplar içermektedir.
- P.J. Davis: Matematiğin hiç durmadan cezbeden taraflarından biri, bir şekilde harika teorilere dönüşen çetrefilli paradokslarıdır.
- George Polya: Matematik en bariz olanı en az bariz olan yolla kanıtlama işidir.
- Charles Darwin: Matematikçi, karanlık bir odada, orada olmayan siyah bir kediyi arayan kör bir insana benzer.
- Jules Henri Poincaré: Matematik, farklı şeylere aynı ismi verme sanatıdır.
- Galileo Galilei: Kainat dediğimiz kitap, yazıldığı dil ve harfler öğrenilmedikçe anlaşılamaz. O, matematik dilinde yazılmış; harfleri üçgen, daire ve diğer geometrik şekillerdir. Bu dil ve harfler olmaksızın kitabın bir tek kelimeyi anlamaya olanak yoktur. Bunlar olmaksızın yapılan karanlık bir labirentte amaçsızca dolaşmaktır.
- Carl Friedrich Gauss: Matematik, bilimlerin kraliçesidir.
- Benjamin Peirce: Bilimlerin sonuçlarının çizilmesi için gereken bilim.
- David Hilbert: Matematik şart koşulan rastgele kuralların olduğu bir oyun gibi değildir. O yalnızca içsel gerekliliğin olduğu kavramsal bir sistemdir.
- Leonardo Da Vinci: Resim bir bilimdir ve tüm bilimler matematiğe dayanır. İnsanın ortaya koyduğu hiçbir şey matematikte yerini bulmaksızın bilim olamaz.
- G. H. Hardy: Dünyadaki en masum uğraş matematiktir.
- R. Drabek: Matematik aşk gibidir: Basit bir fikir, fakat her an karmaşıklaşabilir.
Ekstra: Prof. Dr. Mehmet Tekkoyun’un 1000 öğrenciye yönelttiği matematik nedir sorusuna verilen cevapları bir arada buluşturduğu kitabına buradan ulaşabilirsiniz.
Sonuç
Matematik, evrensel bir dil ve bilimsel bir sanattır. Matematik, doğanın ve yaşamın kendisidir. Bana tek bir şey gösterin ki içinde matematik olmasın. Matematik her şeydir ve her şeyin içindedir. Bu yüzdendir ki matematik nedir sorusuna tüm zamanlar için kapsamlı bir şekilde kesin bir cevap vermek mümkün değildir. Şimdi yazının en başında söylediklerimi daha iyi anlıyorsunuz. Eğer siz de yazının tamamını okuduysanız aklınızdaki sorulara kendi cevabınızı verebilirsiniz.
Kaynakça:
https://tr.wikipedia.org/wiki/Matematik
https://www.researchgate.net/profile/Zulbiye-Toluk-Ucar/publication/292959982_Ucuncu_uluslararasi_matematik_ve_fen_arastirmasi_TIMSS/links/56b2074308ae56d7b06c9af9/Uecuencue-uluslararasi-matematik-ve-fen-arastirmasi-TIMSS.pdf
Ekim 2005 Cilt:13 No:2 Kastamonu Eğitim Dergisi